Кога луѓето ќе се преселат од Македонија во странство, омилена активност им станува муабетење за тоа колку е таму, во белиот свет, сѐ подобро. Нели, таму е чисто и нема ѓубриња на улица, сите возат внимателно и сообраќајот е регулиран, градовите се урбани, а сепак полни со зеленило, секоја сфера од живеењето е уредно дигитализирана, па со тоа и олеснета, надлежните се грижат за тоа јавните простори секогаш да бидат во најдобар ред, луѓето на улица се пријателски настроени, но не се нападни, секој светски производ е на дофат, работни места има за сите, а културно-уметничкиот живот цути. Сѐ што има во странство е убаво, сѐ што има кај нас е грдо. И нормално, при секое враќање дома, многу е важно да се даде до знаење на сите оние кои сѐ уште живеат во Скопје или во Македонија дека ако сакаат просперитет, време им е да си одат.
Кога се вратив првпат, некако имав сосема спротивна реакција, па си мислев дека токму заради таа носталгија по дома, успешно сум избегнала да го правам она што го опишувам во првиот параграф, нешто што искрено не го поднесувам. При првото враќање дома, едвај имав убави работи да кажам за живеењето во странство и искрено мислев дека сум имуна на феноменот „Македонци во странство“. Но, со секое мое враќање, тоа сѐ повеќе и повеќе се менуваше. Кога пред само две недели се вратив повторно, овојпат за првпат од Италија, мојата моментална „резиденција“, немаше ништо што ме издвојуваше од тој феномен. Секој збор од мојата уста беше пофалба за животот таму, но не сам по себе, туку во споредба со Македонија. Ете, и јас попуштив. Станав тоа што никогаш не мислев дека ќе станам, ама ако.
При разговорите кои ги водев со моите сакани во Скопје за тоа колку уживам во животот во Италија, имаше една специфична тема која се споменуваше во речиси секој од тие разговори, а тоа е токму и темата на оваа колумна. Имено, разговорот често започнуваше од прашањето „какви се луѓето таму“, во однос на луѓето со кои се дружам. Како меѓународен студент, дел од меѓународна програма, моето опкружување е исто така меѓународно, што е важно да се напомене дека кога во колумнава велам „луѓето во Италија“, не мислам единствено на Италијанците, туку на една поширока група на луѓе со која го минувам моето секојдневие моментално. Па, на тоа прашање, речиси секогаш одговарав објаснувајќи дека луѓето се прекрасни во секоја смисла на зборот, но дека доколку бевме во Македонија, веројатно никогаш не би се дружеле или едноставно не би се ни познавале. При секое одговарање на прашањето, станував сѐ посвесна дека причината поради која не би се дружеле најверојатно би била јас, а не тие. Зашто, исто како што искрено верувам дека не сум личност која ги суди луѓето заради површни карактеристики, исто толку и знам колку и јас, а и најголемиот дел од оние кои живеат во Македонија и особено во Скопје, сме опседнати со еден збор кој одамна ниту сум го искористила, ниту сум го слушнала - имиџ.
Најочигледниот начин на кој може да се опише оваа опсесија е, секако, Инстаграм и социјалните мрежи воопшто. Пред сѐ, Инстаграм дава совршено лесна подлога за самостојно и внимателно курирање на имиџот кој сакаме да го изградиме за самите себеси. Крајниот продукт на тоа градење треба да биде еден збор - кул, но кул може да биде повеќе нешта. Кул е да се објавуваат: photo dumps; сцени од култни филмови и песни од неамерикански бендови на стори, смешки, ама секако, иронични и саркастични, најчесто исмејувања, а не, на пример, memes; слики во поддршка за МКЦ или младинската културна сцена, но во никој случај не смее јавно да се искаже политички став (особено не за домашната политичка сцена). Но, уште покул е да се објавува што може поретко или, ако е возможно, воопшто да не се објавува. Имиџот преку социјални мрежи најфраерски се гради со немање на социјални мрежи. Зашто, со непретставување на јавна слика за себе на интернет, сепак претставуваме некаква слика, зарем не? Слично на Инстаграм, кога пред некој месец, не само што спуштив ТикТок во телефон, туку и објавив видео, во рок од неколку дена веднаш избришав, зашто, се цитирам самата себеси, „не ми личи да објавувам на ТикТок“. А???? Што воопшто значи тоа? Кому му личи, па мене да не ми личи? Зошто, демек, не ми одговара на претставата која сакам да ја создадам самата за себе? Па, колку пати некои работи сум одлучила да не ги споделам само затоа што или мислам дека „не ми одговараат“ или затоа што можеби не се доволно цинични, не се доволно ноншалантни, не се доволно мета. О, какви глупости!
Кога раскажував за другарите и познаници во Италија, имаше и уште нешто што постојано се повторуваше во моите приказни, кое е во суштина многу тесно поврзано токму со таа опсесија со имиџ. Она кое ме воодушеви и ме направи да се чувствувам многу покомотно, посамоуверено и поотворено е фактот дека никому не му е проблем да покаже дека нештото кое го правиш е добро, квалитетно или дека им се допаѓа. Сите се слободни во искажувањето на симпатии, допаѓање, љубов, прифаќање, интерес, заинтригираност. Кога зборував за тоа, не можев, а да не го зборувам во споредба со тоа како е „кај нас“. Ништо не може да ни се допаѓа само и единствено зашто е добро, туку истото тоа мора да исполнува одредени критериуми на фраерлук, односно, за да признаеме дека нештото е океј, тоа мора да одговара на нашиот имиџ - без патетика и без многу емоции, со иронија, модерен графички дизајн, ама да не биде претеран, со некаква порака, ама умерена, приземна.
Па, добро, од каде излегуваат сите овие критериуми? Од каде стравот да се покаже искреност и човечност? Од каде оваа опсесија со имиџ (и избегнувањето на прифаќање или јавно зборување за истата таа опсесија)? Зошто се плашиме да бидеме реални луѓе? Дали станува збор за комплекс на повисока вредност? Дали преку сликата на ноншалантност, фраерлук и безгрижност го криеме чувството на инфериорност? Веројатно, одговорот е да, но целта на оваа колумна не ми е да дискутирам психилошки концепти, ниту, како што велам уште на почетокот, да бидам една од оние емигранти кои не можат да престанат да го споредуваат нашето со странското. Не знам ни дали имам конкретна цел. Не знам ни како колумнава влијае врз мојот имиџ??? Но, она што го знам е дека чувството на слободно изразување, во една искрена и човечна смисла, кое го почувствував со моето (второ) селење е нешто кое колку и да ме направи да се чувствувам убаво за животот во странство, толку и ме растажи и на некој начин, ме освести, за животот дома. Во суштина, нашето постојано стремење кон „незамарање“, кон тоа да не бидеме „кринџ“, кон „не ми е гајле“ и кон тоа да бидеме најкул е токму она кое нѐ прави толку, ете, „кринџ“, толку здодевни, монотони, бледи и едноставно, крајно неоригинални, неинтересни и предвидливи личности.
Сите автори стојат во целост зад кажаното во своите колумни, дела, песни, кратки раскази и друг вид на текстови кои ги објавуваме. Култура β не мора секогаш да се согласува со ставовите на авторите, а искажаните ставови не секогаш ја рефлектираат уредувачката политика на Култура β.